Türkçe Giderse Türkiye Gider !

Prof. Dr. Oktay Sinanoğlu dünyaya, bilime ve ülkesine çok büyük katkılar sunmuş kimya mühendisi ve akademisyenimizdir. Kendisi bilim alanında çokça önemli ödüle layık görülmüş , iki kez çeşitli ülkelerden Nobel'e aday gösterilmiştir. Türkçe'nin uğradığı değişimlere kayıtsız kalmamış , kendisinin Türkçe dili hakkında yazdığı makaleler ve yaptığı söyleşilerden oluşan 'Bye Bye Türkçe' isimli kitabın yayınlanmasını sağlamıştır.

Türkçe'nin her geçen gün daha da katledilmesi , özellikle son zamanlarda ortaya çıkan plaza dili diye bir şeyin varlığı beni bu yazıyı yazmaya itti. Plaza dili plazalarda, holdinglerde ve kurumsal şirketlerde çalışanların Türkçe karşılığı olan kelimeleri kullanmak yerine , İngilizce karşılıklarını Türkçe olarak oluşturdukları cümlelerin içine katarak kullandıkları bir dildir. Onaylamak kelimesi gibi çok günlük kullanılan bir kelimeyi söylemek yerine 'confirm etmek' diyorlar mesela. İngilizce kelimeleri kullanmak kendi ana dili yerine kimseyi daha havalı göstermiyorken , yada dil konusunda daha bilgili yapmıyorken ana dilimizin böyle katledilmesinin nedenini anlamak zor oluyor .

Tabi sadece plazalarda kullanılan bu dilde değil sorun. Genel olarak Türkiye milletinde . Günlük kullandığımız şu kelimelere bakalım : global(evrensel , dünya çapında), parlamento(meclis), parlamenter(milletvekili), legal(yasal), organize etmek(düzenlemek) , rezervasyon(yer ayır(t)ma) , izolasyon(yalıtım) ve daha niceleri. Oktay Sinanoğlu "Her ülkede , bizden de on-on beş yıl öncesine kadar olduğu gibi, kendi dilini güzel ve temiz kullananlar takdir edilir. Araya yabancı kelimeler sokuşturmak ayıptır ; kimlik ve kişilik bozukluğuna delalet eder." demektedir. Gerçekten dilimizin değişmesiyle beraber kimliğimizde değişiyor mu?

1970'lerin başlarında bilgisayarların dünyada yaygınlaşması ve hayatımıza girmesiyle bilgisayar terimlerinin hızlıca Türkçe'ye kazandırılmasını sağlayan sayın dilbilimci , elektronik, bilgisayar ve yazılım mühendisi olan Dr. Aydın Köksal ve arkadaşları yeniçağ Türkiye'si kültür ve bilimine çok büyük bir hizmette bulundular. Bilgisayar alanında ortaya çıkan terimlere en olası biçimde Türkçe'ye kattılar. Bu örnek için Oktay Sinanoğlu ""Yeni bir bilim ve teknik yurda daha ilk kez girerken o işin öncüleri Türkçe konusunda duyarlı , bilgili ve bilinçli olursa , o dal Türkçe olarak gelişir , o dalda alışanlarda Batı'ya karşı bir aşağılık duygusu içinde kıvranmadan yaratıcı olurlar." demiştir.

Başka bir büyük çeviri örneği de Atatürk'ün yazdığı 'Geometri' kitabıdır. Geometrik terimlerin Türkçe'ye kazandırılmasını sağlayan kişi bizzat Atatürk'tür. 2 Eylül 1930'da kendi el yazısı ile "Milli his ile dil arasındaki bağ çok kuvvetlidir. Dilin milli ve zengin olması , milli hissin gelişmesinde başlıca müessirdir. Türk dili, dillerin en zenginlerindendir, yeter ki bu dil şuurla işlensin. Ülkelerini , yüksek istiklalini korumasını bilen Türkiye milleti dilini de yabancı diller boyunduruğundan kurtarmalıdır." diye yazmış , bu doğrultuda Türk Dil Kurumu'nun kurulmasını sağlamıştır. Türkçe bilim terimlerinin tespit edilmesini teşvik ederek felsefe, matematik , gök bilimleri , yer bilimleri , fizik , kimya, hayat bilimleri , sanatlar, spor ve oyunlar , askeri ve teknik konuların da dil çalışmalarını hızlandırmıştır. Ulu Önder Atatürk'ün yolunda olduğumuzu söylerken başlıca dikkat etmemiz gereken konulardan biridir ana dil konusu. Atatürk sadece edebiyat alanında ve resmi dil Türkçesi ile değil , temel , müspet bilimleri, tekniği de ele almıştır. Ve bu doğrultuda Oktay Sinanoğlu'nun söylediği gibi Türkiye eğitimcisi , bilimcisi , Atatürk'ün kurtardığı Türkiye dilini ne yönden gelirse gelsin yabancı boyunduruktan korumasını bilecek, Türkçesini bilmeyen nesiller yetişmesine yol açacak eğitim düzeylerine yer vermeyecektir.

Özellikle eğitimde İngilizce yada başka dillerde eğitim yapılmasını ve verilen yabancı dil eğitimlerini eleştiren Oktay Sinanoğlu günümüz eğitim sorunlarına akılcı bir yolla ışık tutmuştur. Sadece eleştirmekle kalmamış çözüm önerileri de sunmuştur. Makalelerinin birinde dilin bir bütün olduğunu ve parçalanamayacağını söyleyen Oktay Sinanoğlu " Sokaktaki Türkçe , mühendisliği Almanca , iktisadı ve yönetim bilimciliği İngilizce diye bir dil olamaz . Dil bir bütündür." demektedir. Ne kadar da haklıdır bana göre. İngilizce İktisat , İngilizce İşletme gibi bir çok İngilizce eğitim veren bölümler var . Oktay Sinanoğlu bu bölümlerde verilen eğitimlerin kalitesini sorguluyor. Bu şekilde verilen eğitimlerde hem dil eğitiminin yarım kalacağı hem de meslek eğitiminin yarım kalacağı üzerinde duruyor. İllaki yabancı dil eğitimi verilmesi gerekiyorsa meslek derslerinin ana dilde verilmesi gerektiğini ve öğrenilmesi istenen dil derslerinin ayrı ders şeklinde, gerekirse yaz kursları şeklinde, verilmesi gerektiğini savunuyor. " Ama mühendis, ama iş yöneticisi , ama öğretmen , önce kendi dilini ve 'mesleğini iyi bilmeli , yabancı dilden araç olarak yararlanmalıdır." diyor.

"Türkiye'nin resmi dili çoğunluğun ana dili olan Türkçe'dir.. Türkiye'nin bölünmezliğinin , ilelebet varlığının harcı Türkçe'dir.. Yabancı dili gerekene öğretmek yerine , eğitim dilini İngilizce kılmak Türkçe'yi yok etmek , Türkiye'yi parçalamak , Türk dünyasında dil ve kültür birliğinin yeniden gelişmesini önlemek , Türkiye adını tarihten silmek , Türkiye gençlerini cahil, ezberci, acente ve kalıp kafalı ve sömürge ruhlu etmek içindir. Tarihin en korkunç ve haince oyunlarından bu oyuna alet olanlar iyi düşünsünler." diyor Prof. Dr. Oktay Sinanoğlu. Ve örnek veriyor Japon milletinin dillerine ve kültürlerine düşkünlüklerini , örnek gösteriyor Japonları dilimize nasıl sahip çıkacağımız konusunda.

Dilimizi yabancı kelimelerden kurtarmamızın önemi çok büyük. Bireysel olarak başlamalıyız bu konudaki düzeltmelere de bence her konuda olduğu gibi. Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün bir sözüyle bitiriyorum yazımı:

"Ülkesinin yüksek istiklalini korumasını bilen Türkiye milleti , dilini de yabancı dillerin boyunduruğundan kurtarmalıdır."